TARBIYYAR HALITTA DA MUSLUNCI 9
WANENE MAI TARBIYA ? 10
KASHE KASHEN TARBIYA 12
ABUBUWAN DA SUKA RATAYU DA ITA 13
IYALI CIKIN MA'ANAR LUGGA DA ISDILAHI 13
IYALI A LUGGANCE : 14
■ AUREN DABI'A 24
KASHE KASHEN AURE: 41
ADADIN MAZAJE: 44
HANYOYIN TABBATAR AURE : 46
5 - KASANTUWAR MIJI DAYA RAK MACE DAYA RAK: 46
SAMUN CIKAR KAMALA CIKIN AURE 54
DALILAN YIN AURE CIKIN SUNNA MAI DARAJA 60
1 TAUHIDI: 61
2-TAQAWA : 62
3- MAFI SOYUWAR GINI WAJEN ALLAH: 62
4- SUNNAR ANNABI: 63
5 - QARUWAR ARZIQI : 65
6 – QARUWAR IMANI : 69
7- ALFAHARI : 70
8- QARUWAR IBADA : 71
9- GARKUWA : 71
10 – SADAR DA ZUMUNCI 72
11- ADDINI : 72
12- DEBE HASO: 73
1- ASALI 76
2- WATA CIKIN BURUJIN AQRABU : 76
HUKUNCIN ILIMIN BUGA QASA CIKIN SHARI'A MAI TSARKI 77
MAHALLIN DA MUTUM KE RAYUWA CIKI 84
SON MATA 84
MATA MASU MUTUNCI DA DARAJA 88
1 MATAYE MAFI KYAWUN FUSKOKI MAFI QARANCI SADAKI 90
2- QARANCIN BUQATU DA SAUQAQE HAIHUWA: 91
3- KASHE KASHEN MATA CIKIN KYAWAWAN HALINSU 91
TSARA CIKIN AURE 116
FAFUTIKA CIKIN AURE 133
AUREN WURI 134
HUDUBA 136
SADAKI 142
HADARIN TSADAR SADAKI : 148
AUREN SHARI'A 150
DAREN ANGONCI 150
AYYUKAN DAREN ANGONCI : 154
ZAMA TARE DA AMARYA HAR TSAWON KWANAKI BAKWAI : 155
WALIMA 155
RARRABA ALEWA KO DABINO 157
LADUBBAN SADUWA DA IYALI 158
1- MAFI DADIN DADADA 160
2- WASA DA MATA GABANIN JIMA'I : 160
4 – HUKUNCIN AZALO : 174
5 – ADDU'A YAYIN KUSANTAR IYALI 175
35 – daga abu rabi'i ashshami, ya ce 175
1 – HAQURI 178
2 – KAMEWA DAGA ZALUNCI DA CUATARWA 179
HAQQOQIN MATA 180
CIYARWA DA YALWATAWA 185
TAUSAYAWA DA KAMEWA DAGA ZALUNCI 187
KAMEWA DAGA BARIN DUKA MAI CUTARWA 187
UMARNI DA KYAKKYAWA DA HANI DA MUMMUNA 193
GARKUWA 196
8 – KYAUTATAWA : 196
9 - KYAWUNTA ZAMANTAKEWA 197
3 – TAUSAYAWA MIJI : 208
4 – HIMMATUWA DA KULA DA CIKIN GIDA DA KAYYAKINSA : 209
5 - HIMMATUWA CIKIN SAUKE HAQQOQI 209
6 – JIMA'I 210
7 - ADO 213
8 – KAMEWA CIKIN MAGANA : 219
SHUGABANTAR IYALI 225
DALILAI DA SUKE SANYA DAWWAMAR AURE 227
1 – SON JUNA 228
2 – YAWAITA AIKATA ALHERI: 228
4 – SANYA FARIN CIKI: 229
5 – BIYAYYA DA NEMAN YARDAR MIJI: 230
6 – KIYAYE MUTUNCI DA DUKIYA : 230
7 – TAIMAKO DA TALLAFAWA 230
8 – TARBAR MIJI DA KYAWUNTA BANKWANA DA SALLAMA : 231
9 – KALAMIN AQIDOJI MAI KYAWU DA QARFAFAFFEN FURUCI. 232
10 – KARBAR UZURI DA YIWA JUNA UZURI : 232
11 – BINSU SANNU SANNU CIKIN KOWANNE HALI : 233
12 – KYAWUNTA LAFAZI CIKN KOWANNE YANAYI : 233
13 – RASHIN SAURARON KYAUTATA AIKI DARI BISA DARI 233
14 – RASHIN IKON DAUKAR NAUYI A RAYUWANCE : 234
15 – RASHIN GORI KAN MIJI : 234
16 – RASHIN QAURACEWA AL'AMARIN SHIMFIDA: 235
17 - YIN SHAWARA DA MATA BANDA BIYE MUSU: 235
18 – TAKA TSAN TSAN DA KUMA FARKAWA : 238
19 – HANKALTA 239
20 - MIJI SHI NE MUTUNCIN MATARSA 240
21 – KISHI 240
22 – TAIMAKEKENIYYA 242
23 – DADADAWA IYALI 243
27 – WATSI DA BOAKANCI DA TSAFE TSAFE : 244
28 - HIDIMA MADAWWAMIYA 245
29 – GODIYA 246
29 – QAUNAR JUNA 247
TSINTUWA GUDA BIYU GIDAN ALI DA FATIMA (AS) 248
SON `YA`YA DA QANAN YARA 252
MUQAMI NA 2 254
MUQAMI NA 3 260
NEMAN HAIHUWAR DA NAMIJI 260
MUQAMI NA 4 266
RAINON CIKI DA LADUBBNSA 266
TASIRIN ABINCI KAN MATA MASU CIKI DA YARA DA JIMA'I 267
MUQAMI NA 6 269
HAIHUWA 269
MUQAMI NA 7 270
SHAYARWA 270
MUQAMI NA 8 273
RAINON YARO 273
MUQAMI NA TARA 279
TAYA MURNA DA SAMUN DA 279
MUQAMI NA 10 281
AQIQA 281
WASU AYYUKAN MUSTAHABBAN NA DABAN 286
MUQAMI NA 11 287
KACIYA 287
MUQAMI NA 12 290
KAMANCECENIYAR DA DA MAHAIFINSA 290
MUQAMI NA 13 292
MATAKAN TARBIYYYAR YARA 292
MUQAMI NA 14 298
ADALCI TSAKANIN `YA`YA 298
MUQAMI NA 15 300
SUMBATA NA DAGA ALAMOMIN SO 300
FASALI NA 9 302
FASALI NA 10 317
BATUTUWA DABAN DABAN 317
FASALI NA 11 325
SAKI 325
GABATARWA 327
HAQIQANIN LADABI KAN HASKEN MAZHABAR IYALN GIDAN ANNABI ( AS ) 329
WAYE ME LADABTARWA ? 336
MEYE LADABI ? 338
ASALAN LADUBBA 341
MASADIR CIKIN LADUBBA 347
MASADIR DIN LARABCI 349
TABLE OF CONTENTS 355
- CIKIN HALLARAR ALHERI
- HUJJOJIN HALASCIN YIN TAKIYYA A MUSLUNCI DAGA MAHANGAR MANYAN MALAMAI GUDA BIYU
- FARKAR DA MAI BACCI CIKIN TABBATUWAR GANIN IMAM KA'IM A.S
- ALAMOMIN ANNABI CIIKIN KUR'ANI MAI GIRMA
- HAKURI DA FUSHI
- Bada'u tsakanin hakika da kagen makiya
- FALALAR DAREN LAILATUL KADRI
- WAHABIYANCI A TSAKANIN GUDUMA DA
- HASKEN SASANNI CIKIN SANIN ARZIKI
- AQIDUN MUMINAI
- FATIMA TAGAR HASKAYE
- SIRRIKAN AIKIN HAJJI DA ZIYARA
- TARBIYYAR IYALI A MAHANGAR ALKUR'ANI DA AHLULBAITI
ME NENE LADABI ?
A wannan waje mai karatu na da haqqi bayan ya san rawar da ladabi ke taka cikin rayuwar mutumtaka, ya kuma riski muhimmancinsa da kasantuwar babu hankali ga wanda bai da ladabi ba da ban ladabi ba da dan adama ya tsinci kansa a sahun dabbobi da kamanceceniya da su ko kuma shi ya fi su batan hanya, ya da haqqin tambayar kan cewa meye ladabi, qaqa za mu iya zuwa gare shi , qaqa za mu iya ladabtar da kawukanmu da wanne abu za mu ladabtu ???
Sannan mu ladabtar da wasu musammam 'ya'yan mu wadanda su tsokar zukatanmu ne ?
Za mu rairaye amsar wadannan tambayoyi mu ambace su qarqashin riwayoyi da suka zo daga iyalan annabi (as) lalle sune ma'adanan ilimi da ladabi, kalmansu haske ayyukanku alheri umarninsu shiriya, wasiyyarsu taqawa sune shugannin bayi rukunan qasa su ababaen koyi ne nagari da kwaikwayo.
Ma'anar ladabi:[1] tsari kyakkyawa da halastaccen aiki ya da ce ya afku a kansa cikin addini ko wajen ma'abota hankali cikin al'ummarsu , kamar ladubban addu'a da laduubban ganawa da abokai , idan ka so ka na iya cewa : ladabin kyawuntar aiki .
Idan aiki ya kasance ya kyutata bayan sauqaqarsa a mahangar sharia tsarkakka ma'ana wahayi da hujjar zahiri ko kuma ta mahangar hankali da boyayyar hujja, lalle shim ma zai kasance daga ladabi, ba zai kasance ba face ta al'amura halastattu wadanda shari'a ba tayi hani kansu ba, baya tabbatuwa face cikin ayyukan da mutum yake da zabi kai wadanda su ke tsare tsare daban daban, har ya zamanto ba'arinta ya yi ado da kwalliya da ladabi koma bayan wani ba'arin, kamar ladabin cin abinci a muslunci daga cikin ladubbansa shi ne a fara ci da yin bismillah a gama da hamdala sannan idan za'a ka da aci a qoshi maqil ka da adinga kallon wasu a wanke hannuwan kafin fara ci da gamawa da sauransu, kowanne abu na da na sa ladabin a kebance.
Ladabi na nufin kyakkyawan tsari cikin ayyukan da kake da zabi ,
Ladabin kowacce irin al'umma shi ne madubin da ke hakaito wayewarsu da cigabansu da aqidinsu da dabi'unsu.
Sai dai ladabi bay a nufin kyawan dabi'u da zukata siffanta da zurfafa cikinsu ladabi dais hi ne ayyuka nagari daga tushen dabi'u , manufar rayuwa wadda dan adam ke nema iata ke bayyana ladabinsa da ayyukansa ta shata masa layi wanda bai iya shallake shi cikin tafiyarsa a rayuwance da neman kusantar manufarsa.
Sannan ladabin ubangiji wanda ya ladabtar da annabawa da manzani da walyyai da makusanta cikin bayinsa shine kakyawan tsari cikin ayyuka addini wanda suke hakaito manufar addini da abin da shi yak e san ya ga ya cimma ya kai gare shi , shine bautar Allah bisa dukkanin sabanin addinan sama na gaskiya da sassabawar matabobinsu da kamala.
Muslunci bai gafala daga qramin abu da babba ba bari madai ya karkata zuwa dukkanin fukokin rayuawar dan adam, haqiqa ya yalwata ladabi ya tsarawa kowanne aiki ladabinsa da ke hakaito manufarsa ta rayuwa, manufar ladabin muslunci shi ne tauhidi bai da wata manaufa da ta wuce tauhidi a bautawa Allah cikin marhalar aqida da aiki, mutum ya yi imani da mafara da qarshe lalle tilas ya zama anga da'a da bauta cikin rayuwarsa da zantukansa da ayyukansa da sauran bangarorin rayuwarsa .
Ladabin ubangiji da annabta da wilaya dukkaninsa abu guda ne haqiqa ce daya rak wato tsarin tauhidi cikin aiki, sannan kowanne mutum daga cikin mu sai ya fara ladabtar da kansa kafin waninsa, saboda wanda bai da abu bai iya ba da shi:
أفَمَنْ يَهْدِي إلَى الحَقِّ أحَقُّ أنْ يُتَّبَعَ أمَّنْ لا يَهِدِّي إلاَّ أنْ يُهْدَى فَمَا لَكُمْ كَيْفَ
[2]تَحْكُمُونَ
( shin wanda ke shiryarwa zuwa gaskiya shi ne ya fi cancanta abi ko kuma wanda bai shiryawa sai dais hi ma a shiryar da shi, me ya faru da ku qaqa kuke hukunci )
Ku na da abin kwaikwayo kyakayawa daga annabawa da manzanni da salihai.
Sannan kowanne abu na da asalai da reshe, ya kamata mu fara bayyana muku asalai ku kuma sai ku nemi rassa da dabbaqasu da sanni juzu'ai.